Duman grubunu ergenlerden dolayı hiç sevmezdim ama bugün bir arkadaşım aracılığıyla bu şarkıyı dinledim ve aşk temalı bir parça olduğunu düşünmüştüm.

Eve geldiğim de klibini izleyerek dinlemek istedim ama klibini izleyince çok şaşırdım anlatılmak istenen gerçekten bambaşkaymış, üzerine altına güzel bir kardeşimizin yaptığı yorumla baya aydınlandım

Gelelim yoruma...

"Öncelikle klip, gerek mezbahada çekilmesiyle gerekse de barbar insanların nefret saçarak boğayı kovaladığı sahneleri, ve bunların özellikle sözlerle uyumlu bir şekilde vurgulamasıyla insanların hayvanlar üzerinde ne kadar baskıcı bir tür olduğunun eleştirisini yapmış. Ancak sadece bununla sınırlı değil. insan haklarıyla alakalı da muhteşem mesajlar var. insan hakları ve hayvan haklarının birbirinden ayrı düşünülmeyecek kadar birbirine eklemlendiğine de özellikle dikkat çekmişler. Şimdi kendi çıkarımlarıma göre sözler üzerinden ve sözlerin klipte hangi sahnelere denk geldiğine göre klibi yorumlamaya çalışacağım.

"Kanar gibi yarami daglarim
Yanar içim yine de saklarim
Geçmez sözün bir bana geçmez
Gücün yetmez"

Dağlamak sözcüğünden başlayalım önce. Önce dağlamanın en sık kullanılan anldıbını verelim: "Kızgın bir demirle hayvan derisine damga vurmak." (Sözlükten alıntı.) Dağlamak sözcüğüyle çok net bir şekilde hayvanların kızgın bir demirle damgalanmasından bahsedilmiş. Biliyorsunuz hayvanlar geçmişte aynı insan kölelerine yapıldığı gibi kızgın demirlerle dağlanırlar. Her yerde standart bir uygulamadır bu. Bu esnada anestezi kullanılmaz. Bir eşya gibi muamele görürler. Klibin başrolünde bir boğa olduğu için onun hiç sebebi yokken durup dururken insan çıkarı için dağlanmasından bahsedilmiş. Yani, "Kanar gibi yaramı dağlarım." denirken hayvanların kanayan yerini dindirmek için ya da hayvanların hasta olan bir yerlerini iyileştirmek için mecburen dağlanmasından bahsedilmiyor; insan çıkarı için hayvanların barbarca dağlanmasından bahsediliyor. Bu yüzden de "kanar gibi" denilirken özellikle buna değinilmiş.

Sonrasında "Yanar içim yine de saklarim." denilirken de hayvanların dili olmadığı için çaresiz olduklarından bahsedilmiş. "Geçmez sözün bir bana geçmez." derken de burada olağanüstü bir mesaj var bence. Eğer yanlış anlamadıysan burada hayvanlarda olan anti-otoriter bir tavır övülmüş. Yani insanların birbirlerine söz geçirip zorbalıkları bu şekilde kabul ettirdiğinden ama boğa bunu dinlemez deniyor. Rütbelerin boğa için önemi yok. Mesela yamyam devlet liderlerinin insanları birtakım sözlerle kandırıp, insanların da buna inanıp hiç direnmemesinden... Ama boğa bunu kabul etmiyor. Direniyor. Barbar insanlardan kaçıyor... Bunu şarkının devamında daha iyi anlayacağız. Yine diyor ki "Gücün yetmez". Bu esnada klip, boğanın onurluca barbarlardan kaçışını gösteriyor. Burada da demin bahsettiğim şekilde insanların birbiri arasında kurduğu hiyerarşik yapılanmanın sadece insanlar arasında geçerli olacağına müthiş bir vurgu yapmış. Boğanın insanların ağzından çıkan nefret sözlerine rağmen bunu dinlemiyor ve kaçıyor. Şerefsiz insan türünden kaçıyor. Sonuna kadar savaşıyor. insan türünün boğanın peşinden 15 kişiyle koşmasını da insanın doğada ne kadar aciz, alçak bir tür olduğu sonucu çıkıyor. Siyasi bir mesaj da var burada. Her türlü haksızlık böyle alçaklıklarla yapılıyor dünya üzerinde çünkü. ABD Hiroşima'ya atom bombası attığında da bu alçaklık yapılmıştı. Devletler özgür ruhlu halkı sindirmek için piyon polisleri kullanarak tomalarla, mermilerle, tanklarla saldırıyor. Burada açık bir şekilde insanoğlunun ne kadar şerefsiz bir tür olduğundan yakınılmış. insan hakları ve hayvan hakları birbirinden ayrılamaz deniyor. insanlar birbirleri arasında savaşırken aynılarının daha fazlasını hayvanlara yapıyor. Hiyerarşinin en altında hayvanlar vardır, diyor. Ama en onurlusu da insan-dışı hayvanlardır, diyor. insan bir virüstür.

"Kosar gibi ölüme atlarim
Ezip geçer yine de kalkarim
Yetmez gücün bir bana yetmez
Sözün geçmez gücün yetmez "

"Kosar gibi ölüme atlarim." denirken boğaların normalde doğada özgürce koşabilmelerinden bahsedilmiş ama aslında alçak bir tür tarafından ölüme doğru koşturulduğunı acıklı bir şekilde dile getirilmiş. Buna rağmen, her ne olursa olsun özgürlüğümü son çırpınışta dahi kovalarım, diyor. Her türlü alçaklığa rağmen gücün yine de bana yetmez, sözün geçmez, soykırımcı insan diyor. Sözün geçmez gücün yetmez " sözü de yukarıda bahsettiklerimi doğruluyor. insanların sözü ancak insanlar arasında geçerli. Kendi gücüyle övünürken aslında ne kadar aciz olduğunu bilmiyor, bu insan diyor.

"Öyle dertli dertli bakma gören olmaz
Kalbinden söyler ama duyan olmaz "

Bu sözler söylenirken boğanın çaresizce bakışları klipte özellikle görünür oluyor. Acı çektiğinden gözlerinden anlaşılsa, bir şekilde acını insanoğluna belli etsen dahi seni kimse tınlamayacak boğa kardeşim, diyorlar. Ne yazık ki sessiz bir soykırımın kurbanısın sen, boğa...

"Kaçar gibi geriye bakmadim
Akip gider içime gözyasim
Yetmez gücün bir bana yetmez
Sözün geçmez gücün yetmez "

Burada da boğanın, peşinden koşan barbar insanları anlayamadığını söylüyor. Neden beni kovalıyorlar ki? "Kaçar gibi geriye bakmadim." derken, şerefsiz insanoğlu geriye bakarak kaçtığı zaman çoğu sefer kötü bir şey planlamıştır, o planladığı kötülük sebebiyle çıkarını kollamak için kaçar. Boğa kısacası diyor ki; ben suç işlemedim. Kimseye bir kötülüğüm dokunmadı. Bu yüzden kaçmıyorum. insanların iğrenç çıkarları için insan terörüne maruz kaldığım için kaçıyorum, diyor. Bu yüzden de "Akip gider içime gözyasim" denirken hayvanların dertlerini insanlara anlatamadığını vurgulanmış. Devamında ise "gücün yetmez sözün geçmez" deniyor yine. Yukarıda bunu açıklamıştım zaten.

Not: Bu çıkarımlarımın zorlama olacağını zannetmiyorum. Sözlerin söylendiği esnada hangi sahnenin yer aldığına bakarak yorumlamaya çalıştım. Klip açık bir şekilde insanmerkezcilik eleştirisi yapıyor. Tam olarak dediğim gibi olmasa da üç aşağı beş yukarı buna benzer bir şeylerdir anlatılmak istenen. insanların masum hayvanların peşinden koşması ve klibin cesetler arasında çekilmesi zaten her şeyi anlatıyor, yorumlanmaya bile ihtiyacı yoktu aslında."

https://www.youtube.com/watch?v=sqoNLQxTuz8

Not : "işte sanat dediğim gerçek bir parça" demeden edemeyeceğim