bumin kağan

Bumin Kağan ( ? - 552 )
Türk adıyla kurulmuş ilk devlet olan ilk Göktürk Kağanlığının kurucusudur..
Bumin Kağan,ilk defa devletinin isminde “Türk” geçen bir Türk atası. Bumin Kağan’ın hayatı çok ilginçtir çünkü Bumin imparatorluğunu kelimenin tam anlamıyla sıfırdan başlayıp imparatorluğa dönüştürmüştür.

Ve Ulu Türk Kağan’ının yolculuğu başlar. Bumin, Cücen adında bir devletin egemenliğinde yaşayan Türk’lerin reisiydi.534 yılına geldiğimizde Kuzey Tabgaç devleti ile siyasi ilişkiler kurar.542 yılında akıncılarını toplar ve Huang-ho nehrine kadar ilerler. Büyüklüğünü ispat etmek amacıyla Cücen imparatorunun kızını ister ve şu cevabı alır:Senin gibi demirci bir kölem benim kzımı hangi cesaret ve cür’etle nasıl isteyebilir? Bumin Kağan Cücenler ile iyi ilişkiler kurmak isterken böyle bir mektup alınca Cücenler devletini tarihin tozlu sayfalarına gömer.Ve bu devletin tüm topraklarını kendi devletine katar. Bununla birlikte kağan unvanı alarak tahta çıkar.

552 yılına geldiğimizde Hun Türk’lerinin başkent olarak kullandığı ve kutsal olarak bilinen Ötüken şehrini başkent yapar. Türk’lerde devlet yönetimini ülkenin batısını ve doğusunu kardeşlerin yönetmesi yaygındı. Bumin’de ülkenin batısını kardeşi istemi Kağan’a verir. 552 yılında yani tahta çıktığı yıl vefat eder Bumin Kağan. Yerine oğlu isgib Kağan geçse de genç yaşta vefat eder.Bu yüzden tahta Bumin Kağan’ın diğer oğlu Mukan Kağan geçer.

Bumin Kağan’ın soyundan Bilge Kağan adında yeni bir kağan gelir ve o da atasına benzer bir politika uygulayarak devletini ayakta tutar. Ayrıca Göktürk Anıtları Bilge Kağan adına dikilmiştir.

Orhun Yazıtlarında Bumin Kağandan şöyle bahseder:“Üstte mavi gök, altta yağız yer kılındıkta, ikisi arasında insan oğlu kılınmış. insan oğlunun üzerine ecdadım Bumin Kağan, istemi Kağan oturmuş. Oturarak Türk milletinin ilini töresini tutuvermiş, düzenleyi vermiş. Dört taraf hep düşman imiş. Ordu salarak dört taraftaki milleti hep almış, hep tâbi kılmış. Başlıya baş eğdirmiş, dizliye diz çöktürmüş. Doğuda Kadırkan ormanına kadar, batıda Demir Kapı’ya kadar kondurmuş. ikisi arasında pek teşkilâtsız Göktürk öylece oturuyormuş.”