özet geç diye yalvaracaksınız

2.2. DiZEL YAKIT SiSTEMi

2.2. 1. Besleme Organları

Dizel motorlarının yakıt sistemini genel şekilde, besleme ünitesi ve püskürtme ünitesi olarak düşünebiliriz. Besleme ünitesi; depo, besleme pompası, yakıt filtreleri olarak ayrılabilir. Besleme ünitesinin görevi; depodan gelen yakıtı her türlü yabancı maddeden arındırarak püskürtme pompasına sevketmektir. Bu sevk işlemi, depo ile püskürtme pompası arasında yükseklik farkı mevcut ise, statik basınç etkisiyle; değilse, bir besleme pompası vasıtasıyla sağlanır. Filtrasyon, besleme pompasından önce, sonra, önce ve sonra uygulanabileceği gibi; motorun çalıştırıldığı ortama bağlı olarak filtrasyondaki kademe sayısı da arttırılabilir.

Dizel motorlarda yanma odası içerisinde bulunan havanın, sıkıştırma işlemi sonunda, sıcaklığı ve basıncı artar. Sıcak hava içerisine yakıt, basınçlı olarak püskürtülmekle yanma başlatılır. Bunu sağlamak için de sağlam ve çok hassas olarak çalışan bir çok parçaların toplandığı bir sisteme gerek vardır ki, buda dizel yakıt sistemidir.

Dizel motorlarını, benzin motorlarından ayıran en önemli farklılık yakıt sistemleridir.

Yakıt sisteminin parçaları:
-Yakıt sisteminin tanımı ve sistemdeki ana parçaları:
Dizel motorlarında motora gerekli olan yakıtı depolayan alarak temizleyen ve silindire yol ve yük şartlarına göre en uygun miktarda yanabilecek şekilde yakıt püskürten sistemlere Dizel Yakıt Sistemi denir.

Dizel Motorlarda Kullanılan Yakıt Pompa Sistemi Çeşitleri

 Sıra tipli sistemler.

 Distribütör tipi sistemler.

 Müşterek manifold tipi sistemler.

 Cummıns PT tipli sistemler .

 Enjektör tipli sistemler.

Dizel motorlarının yakıt sistemini şekilden takip ederek basit bir şekilde sistemin çalışmasını kısaca açıklayalım. Besleme pompasının depodan emdiği yakıt, basınçlı bir şekilde filtreye gönderilir, bu basınç yaklaşık olarak 0,5 ila1,5 kg/cm2 arasındadır. Filtrede süzülen ve pisliklerden arınan yakıt, yakıt pompasına gelir. Yakıt pompası basıncı yükseltildiği ve miktarını ölçtüğü yakıtı yüksek basınç boruları ile enjektöre gönderilir. Enjektörler de bu basınçlı yakıtı yanma odasına püskürtürler. Enjektörden sızan ve pompanın gereksinimden fazla olan bir kısım yakıt geri dönüş ve sızıntı boruları ile depoya geri gönderilir.



Yakıt sisteminin parçaları
 Yakıt deposu
 Besleme pompası
 Yakıt Filtre veya filtreleri
 Geri dönüş ve sızıntı boruları
 Enjektörler
 Yüksek basınç boruları
 Yakıt enjeksiyon pompasıdır.
 Yakıt miktarı gösterge elamanları

Yakıt Deposu

Yakıt depoları, motorun depoları günlük gereksinmesinden biraz fazla yakıtı temiz ve emniyetli bir şekilde depolayacak kapasitede çelik saçtan yapılır. Paslanmasını önlemek için kurşun-kalay alaşımıyla kaplanır

Yakıt deposunda, yakıt doldurulabilmesi için bir kapak ve bu kapağın hemen altında süzgeç bulunur. Depodaki yakıt seviyesi, şamandıralı bir göstergeyle
Kontrol edilir. Deponun dibinde su ve tortuların birikmesi için bir tortu çukuru ve boşaltma musluğu vardır. Ortalama beş yüz saatlik çalışmadan sonra bu musluk açılarak su ve tortu boşaltılır. Ayrıca depoda, depo dibindeki su tortu ve pisliklerin sisteme gitmesini önlemek için dipten 3,5-5 cm kadar yukarıda olan bir çıkış borusu ve birde geri dönüş borusu vardır. ağır taşıt depolarında , yakıtın çalkalanmasını önlemek için üzerinde delikler olan tampon plakalar (bölmeler )vardır.

Depolama Şekilleri:

Dizel motorlarında yakıtın depodan sisteme gönderilmesi iki şekilde olur. Bunlar;
a)Yükseklik farkı ile
b)Beslenme pompası

a)Yükseklik farkı ile depolama:

Bu tiplerde depo, motor seviyesinden yukarıya yerleştirilir ve yakıtın depodan sisteme gitmesi yükseklik farkı ile temin edilir.
Daha çok sabit tesislerde, bazı traktörlerde ve küçük motorlarda bu sisteme rastlanmaktadır.
b)besleme pompası ile depolama:
Genellikle hareketli araçlarda görülen bu sistemde depo, motordan daha düşük bir seviyededir. yakıt depodan besleme pompası ile emilir filtre yoluyla yakıt pompasına basınçlı olarak gönderilir. Ancak bu sistemlerde yakıt deposu ile besleme pompası arasında en fazla 2 metre yükseklik farkı olmalıdır. Bundan fazla fark olması durumunda boruda oluşacak yakıt buharları, yakıtın akışını engeller.

Alçak Basınç Boruları
Yakıtın depodan alınıp, besleme pompası ve filtre yoluyla yakıt pompasına kadar temiz ve emniyetli bir şekilde taşınmasını temin eden borulardır.

Filtre

Yakıt filtresi, depodan gelen yakıt pompasına girmeden önce içindeki yabancı
maddelerin süzülerek sistemden uzaklaştırılmasını sağlar. Bu sayede sistemde
Oluşabilecek tıkanıklıklar engellenir.

Besleme Pompası

Yakıtı depodan çekerek alçak basınç boruları aracılığıyla yakıt enjeksiyon
Pompasına gönderen pompaya besleme pompası denir.

Yakıt Pompası

Düşük basınçtaki yakıtın basıncını 400–2000 bar gibi çok yüksek bir basınca
yükselterek, zamanında ve istenilen miktarda yüksek basınç boruları aracılığıyla
Enjektörlere gönderen yakıt sistemi elemanıdır. Aynı zamanda taşıtın yük ve hız
durumuna göre enjektörler gönderilecek yakıt miktarının ayarlanmasını da yakıt
Pompası gerçekleştirmektedir.

Sıra tipi enjeksiyon pompası Yıldız tipi enjeksiyon pompası