0
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP),1969 a kadar CKMP,1969 da MHP olarak Türkiye Siyasi Hayatına damga vurmuştur.12 Eylül Askeri Darbesi ile beraber kapatılmış ve 1993 yılında yeniden kurulmuş Türk milliyetçiliği ve Türk-islam ülküsünü savunan milliyetçi-ülkücü siyasi partidir. Kurucusu Alparslan Türkeş olan partinin günümüzdeki genel başkanı Devlet Bahçeli'dir. Partinin amblemi kırmızı zemin üzerine üç beyaz hilaldir.
Kuruluşundan 12 Eylül Darbesi'ne Kadarki Dönem (1969-1980) [değiştir]
MHP, 14-16 kasım 1969 günlerinde Adana'da yapılan genel kongrede Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin adını Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirmesiyle kurulmuştur. Aynı kongrede parti, terazi olan amblemini kırmızı zemin içerisinde üç hilal olarak değiştirdi ve gençlik kollarının amblemi hilalli bozkurt olarak belirlendi. Partinin yeni programı Türkeş’in yazdığı "Dokuz Işık" kitabındaki görüşler doğrultusunda değiştirildi. MHP'nin bir de Türklerin özgürlüğünü temsil ettiğine inanılan bozkurt işareti vardır.
MHP, 1969 ve 1973 genel seçimlerinde büyük başarılar sağlayamamıştır. Suat Hayri Ürgüplü kabinesinde "Türkeşçi" olarak tanımlanan üç bakan vardı: Mehmet Altınsoy, Hazım Dağlı, Mustafa Kepir. 1965 seçimlerinde parti %2,2 oy aldı. Milli Bakiye sistemiyle 11 milletvekili çıkardı. 1 senatörü vardı. 1968'de 14'lerden dört kişi partiden istifa etti. 1969 seçiminde Alparslan Türkeş Adana'dan milletvekili seçildi, 1973'e kadar MHP mecliste bir kişiyle temsil edildi. 1973 seçiminde 3 milletvekiliyle meclise girdi. 1 Nisan 1975'de 1. Milliyetçi Cephe Hükümeti (39. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti)'ne girdi. Alparslan Türkeş ve Mustafa Kemal Erkovan kabinede yer aldı. 22 Temmuz 1977'de oy oranını %3.4’ten, % 6.4’e çıkartarak 16 milletvekiliyle mecliste grup oluşturdu ve senatoya bir üye soktu, bu seçimin ardından kurulan 2. Milliyetçi Cephe Hükümeti (41. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti)'nde ise biri başbakan yardımcılığı olmak üzere beş bakanlıkla temsil edilerek büyük bir atılımda bulundu: Alparslan Türkeş (başbakan yardımcısı), Agah Oktay Güner, Cengiz Gökçek, Gün Sazak ve Sadi Somuncuoğlu.
Milliyetçi Hareket Partisi, milliyetçi muhafazakar tabana seslendi. MSP ile görüş farklılığı milliyetçilik üzerindeydi. Alparslan Türkeş "Başbuğ" olarak nitelendiriliyordu. MHP, ÜGD, MiSK ve Pol-Bir kuruluşlarıyla toplumsal örgütlenmeye gitti. Birçok MHP'li 1970'lerdeki çatışmalarda sol görüşlüler tarafından öldürüldü. Ülkücülerin çatışmalara çekilmesinin fitilini, Ankara Erkek Teknik Yüksek Öğretmen Okulu öğrencisi ülkücü Ertuğrul Dursun Önkuzu'nun sol görüşlü öğrencilerce[kaynak belirtilmeli] 3 gün boyunca işkence edilerek[kaynak belirtilmeli], 23 Kasım 1970 tarihinde öldürülmesi olayı ateşledi. Bu olaydan sonra, sol görüşlü gençlerle, ülkücü gençler sık sık çatıştı. Ülkücü, gazeteci, yazar ve milletvekili ilhan Darendelioğlu, milletvekili ve bakan Gün Sazak, MHP istanbul il Başkanı Recep Haşatlı ve oğlu sol örgütlerin düzenlediği faili meçhul suikastlerde öldürüldüler.
MHP 1975'ten 12 Eylül Darbesine kadar bütün yurtta yaşanan terör olaylarında, Ülkü Ocakları'nın partiyle ilişkilendirilip suçlanmasıyla karşılaştı. Bozkurtlar veya "komando" olarak nitelenen gençler ile sosyalist sol militanların çatışması birçok kaynakta ülkenin bir iç savaşa sürüklendiği şeklinde yorumlandı ve askerler darbeden sonraki bildirilerinde en çok buna vurgu yaptılar. Bozkurtların baş sloganı Allah Türk'ü Korusun şeklindeydi. Parti bazılarınca nasyonal sosyalistlikle suçlandı, sol görüş taraftarlarınca Faşistlikle itham edildi. Partililer her iki suçlamayı da reddetti ve Atatürk ilkelerine uygun olarak "Türk-islam Ülküsü" (Ülkücülük) görüşünü savunduklarını dile getirdiler. MHP içindeki çalkantılarda görüşleri ırkçılığa yakın olarak tanımlananlar zamanla partiden atıldı. Türkeş, 1976'da Mekke'ye gidip hacı oldu. 1977'de Milli Selamet Partisi'nden umudunu kestiğini açıklayan Necip Fazıl Kısakürek'in desteğini kazandı. MHP'nin resmi günlük gazetesi Hergün gazetesiydi. Daha akademik olan Ortadoğu gazetesinde milliyetçi ve mukaddesatçı profesörler yazıyordu. Bayrak, Millet ve Milli Ülkü gazeteleri ile Adalet Partisi'nin yayın organları da partiye destek veriyordu. Töre dergisi partinin görüşlerini bilimsel tabanda araştırıyordu.
Yeniden Açılış Sonrası Dönem (1993-... ) [değiştir]
27 Aralık 1992’de, 1979 yılındaki delegeleriyle toplanan MÇP Kurultayı, Sadi Somuncuoğlu'nun tüm çabalarına karşın MÇP’nin feshine, 24 Ocak 1993 tarihinde yapılan olağanüstü kongreyle ise partinin adının MHP olarak değiştirilmesine karar vermiştir.
Aralık 1995 genel seçimlerinde % 8.2 oy alan MHP, % 10’luk seçim barajını aşamadığı için milletvekili çıkaramadı.
Alparslan Türkeş'in vefatından sonra, 6 Temmuz 1997’de yapılan olağanüstü kurultayda iki aday Alparslan Türkeş’in oğlu Tuğrul Türkeş ile Devlet Bahçeli arasında yapılan seçim yarışını Devlet Bahçeli kazandı ve genel başkanlığa seçildi.
MHP, 1999 Türkiye Cumhuriyeti Milletvekili Genel Seçimleri'nde % 17.98 oy alarak DSP’nin ardından en çok oy alan ikinci parti oldu ve 129 milletvekili çıkardı.[1] Kurulan DSP-ANAP-MHP koalisyonunda, biri başbakan yardımcılığı olmak üzere 12 bakanlık alarak, ikinci büyük koalisyon ortağı oldu. 5. Ecevit Hükümeti'ne katılırken Rahşan Ecevit'le sorun yaşayan MHP, yine de koalisyonda uyumla çalıştı, ancak ekonominin çökmesi üzerine dışarıdan getirilen Kemal Derviş ile uyuşamadı. Eylül 2002'ye gelindiğinde TBMM'de 125 milletvekili kalmıştı.
Daha sonra iktidardayken Genel Başkan Devlet Bahçeli'nin aldığı 3 Kasım seçim kararı ile seçime gidildi. 2002 Türkiye Cumhuriyeti Milletvekili Genel Seçimleri MHP için büyük bir yıkım oldu ve %18 olan oy oranı %8.3'e düştüğünden MHP parlamentoya giremedi.
2007 Türkiye Cumhuriyeti Milletvekili Genel Seçimleri'nde %14.29 oy alarak 71 milletvekilliği kazanmış ve mecliste yeniden grup kurmuştur. 2009 Türkiye Cumhuriyeti Yerel Seçimleri'nde, biri büyükşehir olmak üzere 10 ilin belediye başkanlığını, toplamda da 490 belediye başkanlığı kazanmıştır.
Dokuz Işık [değiştir]Dokuz Işık
Milliyetçilik
Ülkücülük
Ahlakçılık
Toplumculuk
ilimcilik
Köycülük
Hürriyetçilik ve şahsiyetçilik
Gelişmecilik ve halkçılık
Endüstricilik ve teknikçilik
MHP’nin propagandalarının esasını Kemalizm'in yenilikçi-devrimci niteliklere sahip altı okçu ideolojisiyle birlikte, islam dininin şekillendirdiği Türk milliyetçiliğini temel alan gelenekçi-muhafazakar niteliklere de sahip Dokuz Işık temsil etmektedir. Ülkücüler, idealizmin (ülkücülük) doruk noktalarına ulaştığı antikapitalist, antikomünist, milliyetçi bir siyaseti savundu. Dokuz Işık arasında milliyetçilik en önemli yere sahipti.
Tümünü Göster
