-1
ne? insanları kendisine inanmaları koşuluyla seven bir tanrı ha? bu sevgiye inanmayanlara korkunç gözlerle bakan, tehditler savuran bir tanrı! ne yani! her şeye kadir bir tanrı duygusu saklı kalmak koşuluyla bir sevgi! onur duygusunu da, öcalma susamışlığını da altedememiş bir sevgi! ne kadar şark'a yaraşır şeyler bütün bunlar! "seni seviyorsam sana ne bundan?" işte bir söz ki bütün hıristiyanlığı eleştirmeye yeter.
insandaki güçlü ve ulu olan herşey insanüstü ve dışsal olarak düşünüldü. insan kendini çok küçümsedi. kendindeki iki yanı birbirinden ayrı iki alana böldü insan ; değersiz ve güçsüz yanı ile güçlü ve şaşırtıcı yanını.. ilkine insan dedi , ikincisine ise tanrı! -
inançlar hakikat düşmanları olarak, yalanlardan daha tehlikelidir.
''inanç, gerçeği bilmek istememektir.'
ah kardeşlerim, yarattığım bu tanrı, insan yapıtı, insan çılgınlığıydı, bütün tanrılar gibi!
tanrılar yalnızca korku yüzünden icat edilmiş değildir: kudret duygusu düşsel hâle geldiği zaman, varlıklar yaratarak rahatlıyordu.
